23.3.11

Ποίηση

Γιάννης Μόραλης, 1916-2009


Τείχη
Κ.Π. Καβάφης

1863-1933

Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ
μεγάλα κ’ υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη.

Και κάθομαι και απελπίζομαι τώρα εδώ.
Άλλο δεν σκέπτομαι: τον νουν μου τρώγει αυτή η τύχη·

διότι πράγματα πολλά έξω να κάμω είχον.
A όταν έκτιζαν τα τείχη πώς να μην προσέξω.

Aλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον.
Aνεπαισθήτως μ’ έκλεισαν από τον κόσμον έξω.

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)


Γιάννης Μόραλης, 1916-2009, «Νέα γυναίκα»
 
Σχέδια γιὰ ἕνα καλοκαίρι
[Ἄνθη τῆς πέτρας]
Γιῶργος Σεφέρης

1900-1971

Ἄνθη τῆς πέτρας μπροστὰ στὴν πράσινη θάλασσα
μὲ φλέβες ποὺ μοῦ θύμιζαν ἄλλες ἀγάπες
γυαλίζοντας στ᾿ ἀργὸ ψιχάλισμα,
ἄνθη τῆς πέτρας φυσιογνωμίες
ποὺ ἦρθαν ὅταν κανένας δὲ μιλοῦσε καὶ μοῦ μίλησαν
ποὺ μ᾿ ἄφησαν νὰ τὶς ἀγγίξω ὕστερ᾿ ἀπ᾿ τὴ σιωπὴ
μέσα σε πεῦκα σὲ πικροδάφνες καὶ σὲ πλατάνια.


Ὁ μικρὸς Ναυτίλος
Ὀδυσσέας Ἐλύτης

1911-1996

Ὅ,τι μπόρεσα ν΄ ἀποχτήσω μία ζωὴ ἀπὸ πράξεις ὁρατὲς γιὰ ὅλους, ἑπομένως νὰ κερδίσω τὴν ἴδια μου διαφάνεια, τὸ χρωστῶ σ΄ ἕνα εἶδος εἰδικοῦ θάρρους ποὺ μοῦ ῾δωκεν ἡ Ποίηση: νὰ γίνομαι ἄνεμος γιὰ τὸ χαρταετὸ καὶ χαρταετὸς γιὰ τὸν ἄνεμο, ἀκόμη καὶ ὅταν οὐρανὸς δὲν ὑπάρχει.

Δὲν παίζω μὲ τὰ λόγια. Μιλῶ γιὰ τὴν κίνηση ποὺ ἀνακαλύπτει κανεὶς νὰ σημειώνεται μέσα στὴ «στιγμή» ὅταν καταφέρει νὰ τὴν ἀνοίξει καὶ νὰ τῆς δώσει διάρκεια. Ὁπόταν, πραγματικά, καὶ ἡ Θλίψις γίνεται Χάρις καὶ ἡ Χάρις Ἄγγελος· ἡ Εὐτυχία Μοναχὴ καὶ ἡ Μοναχὴ Εὐτυχία.

μὲ λευκές, μακριὲς πτυχὲς πάνω ἀπὸ τὸ κενὸ ἕνα κενὸ γεμάτο σταγόνες πουλιῶν, αὖρες βασιλικοῦ καὶ συριγμοὺς ὑπόκωφου Παραδείσου.

 

Γιάννης Μόραλης, 1916-2009, «Πανσέληνος»


Απλοί στίχοι
Τάσος Λειβαδίτης
(1921-1988)
 

Ένα σπίτι για να γεννηθείς

ένα δέντρο για ν’ ανασάνεις

ένας στίχος για να κρυφτείς

ένας κόσμος για να πεθάνεις



Στροφές
Μηνάς Δημάκης

(1913-1980)

ΙΙΙΙ
Τα έξαλλα μάτια, ο πυρετός, της νύχτας η σιγή
στο έρμο δωμάτιο, κι απ’ το δρόμο να περνάνε
χαρούμενοι διαβάτες και να τραγουδάνε
δίχως να ξέρουν πως ματώνουν μια πληγή.

VIII
Ήρθες χαρά κι΄ εχτύπησες τη θύρα
του ερημικού σπιτιού μου μιαν αυγή,
τριαντάφυλλα στα χέρια είχες και μύρα
κι΄ ήρθες χαρά κι εχτύπησες τη θύρα
μα σ΄ έδιωξε η θλιμμένη μου κραυγή.



Γιάννης Μόραλης, 1916-2009, «Ερωτικό»

Το τέλος του σπιτιού
Ελένη Βακαλό

1921

Μια μέρα ο μεγάλος μου γιος είπε
«το βράδυ δε θα γυρίσω σπίτι νωρίς»

Έβαλα τα μικρά να κοιμηθούνε
και τότε θαρρώ πως κοίταξα το σπίτι μας
για πρώτη φορά

Ήταν παλιό
και το χειμώνα θα έσταζε με τις βροχές.



Αίφνης
Νίκος Καρούζος
1926-1988

Αυτό που λέμε όνειρο δεν είν’ όνειρο

που η πλατιά πραγματικότητα δεν είναι πραγματική.

Κάπου γελιέμαι μα εκεί κιόλας υπάρχω απόλυτα,

σαν το σύννεφο που αλλάζει στα νωθρά δευτερόλεπτα

όντας μονάχα η ακάλεστη μεταμόρφωση.

Κανένα λιοντάρι δεν παραγνώρισε το θήραμα

και η πάπια δεν έπαψε να πιπιλίζει τη λάσπη·

το χταπόδι βγαίνει απ’ το ρηχό θαλάμι του με γαλαζόπετρα

στα ξέφωτα η τίγρη λησμονιέται ανεπίληπτα.

Νυχτώνει και σήμερα. Η αγωνία

λέει πάλι: θα βοσκήσω το μαύρο.



Γιάννης Μόραλης, 1916-2009, «Μορφή»


Ο πληθυντικός αριθμός
Κική Δημουλά

Ο έρωτας,
όνομα ουσιαστικόν,
πολύ ουσιαστικόν,
ενικού αριθμού,
γένους ούτε θηλυκού ούτε αρσενικού,
γένους ανυπεράσπιστου.
Πληθυντικός αριθμός
οι ανυπεράσπιστοι έρωτες.

Ο φόβος,
όνομα ουσιαστικόν,
στην αρχή ενικός αριθμός
και μετά πληθυντικός:
οι φόβοι.
Οι φόβοι
για όλα από δω και πέρα.

Η μνήμη,
κύριο όνομα των θλίψεων,
ενικού αριθμού,
μόνο ενικού αριθμού
και άκλιτη.
Η μνήμη, η μνήμη, η μνήμη.

Η νύχτα,
όνομα ουσιαστικόν,
γένους θηλυκού,
ενικός αριθμός.
Πληθυντικός αριθμός
οι νύχτες.
Οι νύχτες από δω και πέρα.


Αγγελίες
Κική Δημουλά


Διατίθεται ἀπόγνωσις
εἰς ἀρίστην κατάστασιν,
καὶ εὐρύχωρον ἀδιέξοδον.
Σὲ τιμὲς εὐκαιρίας.

Ἀνεκμετάλλευτον καὶ εὔκαρπον
ἔδαφος πωλεῖται
ἐλλείψει τύχης καὶ διαθέσεως.

Καὶ χρόνος
ἀμεταχείριστος ἐντελῶς.

Πληροφορίαι: Ἀδιέξοδον
Ὥρα: Πᾶσα.

20.3.11

Ιαπωνία 2011

http://blog.signalnoise.com. Αφίσα σχεδιασμένη από τον James White




ΛΙΓΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΑΡΗΓΟΡΙΑΣ



http://shirazsocialist.wordpress.com/2011/03/16/the-heroes-of-fukushima/



Α.
Fukushima 50: Ήρωες, έτοιμοι να πεθάνουν
Λουκάς Βελιδάκης


Υπάρχει τρόπος μέτρησης του ηρωισμού στην πραγματική ζωή και όχι στη μυθιστορία; Ενδεχομένως το μέτρο να είναι η αυτοθυσία για το κοινό καλό. Στην τραυματισμένη από το σεισμό, το τσουνάμι και τον ενδεχόμενο πυρηνικό όλεθρο Ιαπωνία, ο ηρωισμός μετριέται σε μικροσίβερτ και έχει κωδική ονομασία: «Fukushima 50».
Αυτός είναι ο τίτλος που δόθηκε από τα διεθνή ΜΜΕ για τους εργαζόμενους στους πυρηνικούς αντιδραστήρες της Φουκουσίμα Νταΐτσι που επλήγησαν από το σεισμό των 8,9R. Πρόκειται για 50 εργαζόμενους (από τους 800) που παρέμειναν επί τόπου, όταν η διαχειρίστρια εταιρεία TEPCO κάλεσε σε εκκένωση του χώρου, για να περιορίσουν την υπερθέρμανση των αντιδραστήρων, καθώς τα ψυκτικά κυκλώματα είχαν καταρρεύσει.
Εν συνεχεία, ο αριθμός των καμικάζι-εργαζόμενων αυξήθηκε, φθάνοντας μέχρι και τους 580, προκαλώντας παγκόσμια συγκίνηση για την αυτοθυσία τους- με άμεσο κίνδυνο για τη ζωή τους δίνουν επί μέρες τη μάχη στους πυρηνικούς αντιδραστήρες προκειμένου η χώρα τους, αλλά και ο πλανήτης ολόκληρος, να αποφύγει την πυρηνική καταστροφή. Πρόκειται αναμφίβολα για αποστολή αυτοκτονίας.
Οι «Fukushima 50» είναι εθελοντές, όλοι μεσήλικες, οι περισσότεροι κοντά στη σύνταξη- κι αυτό διότι οι ιαπωνικές αρχές επιδίωξαν, εν μέσω χάους, να χρησιμοποιήσουν για αυτή την αποστολή εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας, ώστε να υποφέρουν λιγότερο (ή καθόλου…) όταν αρχίσουν να γίνονται εμφανή τα συμπτώματα από την έκθεση σε ραδιενεργή ακτινοβολία, μετά από χρόνια.
Ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Ναότο Καν, αναγνωρίζοντας τη γενναιότητά τους δήλωσε: «Εσείς είστε οι μόνοι που μπορείτε να αντιμετωπίσετε αυτή την κρίση. Η υποχώρηση είναι αδιανόητη». Ο ίδιος, στις 18 Μαρτίου, σημείωσε εμφατικά: «Οι εργαζόμενοι είναι έτοιμοι να πεθάνουν».
Η ιαπωνική κυβέρνηση αύξησε το νόμιμο όριο έκθεσης σε ραδιενεργή ακτινοβολία από 100 σε 250 μικροσίβερτ, προκειμένου να συνεχιστούν οι εργασίες στον τόπο της καταστροφής.
Σημειώνεται ότι ελάχιστα προσωπικά στοιχεία έχουν δει το φως της δημοσιότητας για τους εθελοντές της Φουκουσίμα. Οι ήρωες εκεί, μπροστά στην καταστροφή, δεν έχουν όνομα, παρά μόνο έναν άθλο μπροστά τους, που πρέπει να φέρουν εις πέρας.
Τα διεθνή ΜΜΕ κλίνουν ταπεινά το γόνυ απέναντι στον ηρωισμό των εργαζομένων στους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Μεταξύ άλλων, ο βρετανικός Guardian εξέφρασε το θαυμασμό του, το France 24 έκανε λόγο για τους «απρόσωπους ήρωες», ενώ η Daily Mirror σημείωσε: «Το κουράγιο των εργαζόμενων, που ρισκάρουν την ίδια τους τη ζωή προκειμένου να αποφευχθεί μία πυρηνική καταστροφή, είναι μία ιστορία ταπεινού ηρωισμού. Μία ομάδα εργατών που αποδέχεται να λάβει μέρος σε αποστολή αυτοκτονίας για το κοινό καλό».
Για τους «Fukushima 50» δημιουργήθηκε λήμμα στη Wikipedia, καθώς και πολλά γκρουπ στο Facebook, ενώ είναι αμέτρητα τα μηνύματα στο Twitter και τα κείμενα συγκίνησης στα blogs παγκοσμίως.
Στην Ιαπωνία, ο ηρωισμός έχει ως «μονάδα μέτρησης» τη θυσία για ένα κοινό καλό - με όπλο τη στωικότητα και την άρνηση να κοιτάξεις πίσω, να δεις τις πιθανές συνέπειες των πράξεων σου. Οι «Fukushima 50» ακολουθούν αβίαστα και εθελοντικά το ιαπωνικό μοντέλο. Κερδίζοντας -δικαίως- τον παγκόσμιο θαυμασμό.

Πηγή: www.nooz.gr, 22 Μαρτίου 2011
http://www.nooz.gr/prosopa/fukushima-50-iroes-etoimoi-na-pe8anoun

Κουβαλώντας νερό στα συντρίμια (περιοδικό «Κ», 20/3/2011)

Β.
Η Ιαπωνική ψυχή έχει σμιλευτεί στις συμφορές
Βασίλης Μασσέλος


Ζούσα στην Ιαπωνία όταν έγινε ο Hanshin dai-jishin ή ο «Μεγάλος σεισμός της περιοχής Κόμπε-Οσακα». Αν και σαφώς μικρότερης έντασης από τον πρόσφατο στο Σεντάι και χωρίς να έχει προκαλέσει τσουνάμι, ο σεισμός της 17ης Ιανουαρίου τού 1995 στοίχισε τη ζωή σε 6.500 ανθρώπους.
Η πρόσβαση για τα σωστικά συνεργεία ήταν τότε ιδιαίτερα δύσκολη και σε ορισμένες περιπτώσεις αδύνατη, με αποτέλεσμα να υπάρξουν χιλιάδες εγκλωβισμένοι και επιζώντες χωρίς τροφή και νερό, μέσα στη βαρυχειμωνιά. Οι διασώστες κατέβαλαν τιτάνια προσπάθεια, ενώ χιλιάδες απλοί πολίτες κατευθύνθηκαν με ποδήλατα ή πεζή στην περιοχή μεταφέροντας νερό και εφόδια στους πληγέντες.
Η τηλεοπτική κάλυψη ήταν ακριβής, προσεκτική, χωρίς ίχνος υστερίας, ενώ αξιοσημείωτη ήταν, όπως και τώρα, η ψυχραιμία των επιζώντων. Ουδείς εξ αυτών παραπονέθηκε ή έκανε μνεία του κράτους και του τρόπου με τον οποίο αντιμετώπιζε αυτό την καταστροφή. Η καρτερικότητα, η αλληλεγγύη αλλά και η βεβαιότητα ότι θα ξαναχτιζόταν ό,τι είχε καταστραφεί συνυπήρχαν με το βουβό πόνο. Στην Ιαπωνία η έντονη έκφραση συναισθημάτων περιορίζεται στα μέλη της οικογένειας και στους πολύ στενούς φίλους – οτιδήποτε περισσότερο θεωρείται ένδειξη αδυναμίας.
Οι δυσκολίες δεν είναι άγνωστες στους Ιάπωνες. Όπως και οι Ηπειρώτες στην Ελλάδα, οι κάτοικοι της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου βρίσκονταν ανέκαθεν αντιμέτωποι με ιδιαίτερα σκληρές συνθήκες διαβίωσης. Η Ιαπωνία διαθέτει ελάχιστους φυσικούς πόρους, περιορισμένη αγροτική γη και γνωρίζει συχνά φονικούς σεισμούς. Επίσης, οι ιαπωνικές πόλεις ήταν κατά το παρελθόν ιδιαίτερα ευάλωτες σε πυρκαγιές, αφού το σύνολο των σπιτιών ήταν ξύλινα. Χαρακτηριστική είναι η «Μεγάλη φωτιά του Εντο», που ξέσπασε το 1657 στην περιοχή όπου βρίσκεται σήμερα το Τόκιο και πήρε και πήρε περισσότερες από 100.000 ψυχές. Χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να ξαναχτιστεί το Εντο, ενώ ο Σογκούν αξιοποίησε την ευκαιρία ρυμοτομώντας εκ νέου τη μετέπειτα πρωτεύουσα της Ιαπωνίας. Η φωτιά αυτή υπήρξε καταλυτική για τη μελλοντική οργάνωση της πυρόσβεσης και γενικότερα της αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών.
Όμως η αξιοθαύμαστη στάση των Ιαπώνων μπροστά στην καταστροφή δεν εξηγείται μόνο από τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν ιστορικά και τη σχετική, κατά το παρελθόν, απομόνωση της νησιωτικής αυτής χώρας από τον υπόλοιπο κόσμο. Έχει τις ρίζες της και στην κοινωνική οργάνωση, την προγονολατρική θρησκεία, σε αυτό δηλαδή που ο Λευκάδιος Hearn εύστοχα αποκάλεσε «the community cult», δηλαδή στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο Ιάπωνας εντός της κοινότητάς του. Δεν είναι τυχαίο ότι εδώ και εκατοντάδες χρόνια κάθε χωριό ή περιοχή είχε τα δικά του «κούμι-τσο», δηλαδή τους κανόνες που ρύθμιζαν λεπτομερώς τις λειτουργίες του. Ένα εξ αυτών αναφέρει: «όταν ξεσπά φωτιά, οι άνθρωποι πρέπει να σπεύσουν αμέσως επί τόπου, φέρνοντας ο καθένας έναν κουβά γεμάτο νερό και να καταβάλουν κάθε προσπάθεια να τη σβήσουν υπό τις οδηγίες των αξιωματούχων. Όσοι απουσιάσουν θα λογοδοτήσουν».
Για τον Ιάπωνα το καθήκον προς την κοινότητα αποτελεί δεύτερη φύση του. Το καλό του συνόλου υπήρχε ανέκαθεν σημαντικό από εκείνο του ατόμου σε μια κοινωνία με ασφυκτικούς κανόνες, οι οποίοι όμως, αντί να λειτουργούν ως μέσο καταπίεσης, αποτελούν για τους Ιάπωνες τη βάση του «wa» (αρμονία, ισορροπία και ειρήνη), δηλαδή της αρμονικής συμβίωσης. Τους βοηθούν δε να αντιμετωπίσουν πολύ καλύτερα καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης. Βεβαίως, η ικανότητα αυτή στηρίζεται και στη λεπτομερή προετοιμασία, στον προγραμματισμό «δια παν ενδεχόμενον». Όταν όμως ένα συμβάν ξεπερνά αυτά για τα οποία έχουν προετοιμαστεί οι Ιάπωνες, που μισούν της εκπλήξεις, συχνά δεν αντιδρούν τόσο αποτελεσματικά όσο ενδεχομένως ο Έλληνας μετρ του αυτοσχεδιασμού και της «πατέντας».
Όσοι από εσάς τώρα, εντυπωσιασμένοι από τη στάση του ιαπωνικού λαού μπροστά στην τρομακτική καταστροφή, θεωρήσετε ότι μπορεί αυτή να αποτελέσει πρότυπο για εμάς τους Έλληνες, θα πρέπει ίσως να το ξανασκεφτείτε. Η ιαπωνική ψυχή έχει σμιλευτεί μέσα από εκατοντάδες χρόνια αντιξοότητας και απομόνωσης που έχτισαν έναν ξεχωριστό πολιτισμό. Γι’ αυτόν το λόγο, εκείνο που εμείς εκλαμβάνουμε ως μοναδική ένδειξη ψυχικής δύναμης, ψυχραιμίας, αυταπάρνησης και καρτερικότητας είναι απλώς μέρος της ιαπωνικής φύσης. Δεν αποτελεί την εξαίρεση, αλλά τον κανόνα. Και μας δίνει ελπίδα ότι ο ιαπωνικός λαός θα ξεπεράσει και αυτή τη μεγάλη δοκιμασία.

Πηγή: περιοδικό «Κ», τ. 407, 20 Μαρτίου 2011
Ένα μεγάλο αλιευτικό στην ξηρά, στην πόλη Χατσινόχε (περιοδικό «Κ», 20/3/2011, ©Yodo News / AP Photo)

Γ.
Ενας αξιοπρεπής λαός
Μιχάλης Μητσός


Μετά την ήττα, µπροστά στην ερειπωµένη πατρίδα, ανακαλύπτω πως τα βουνά και τα ποτάµια είναι πάντα τόσο ήρεµα»: οι στίχοι αυτοί ανήκουν στον κινέζο ποιητή Ντου Φου, και οι µαθητές της Ιαπωνίας τούς µαθαίνουν στο σχολείο απέξω. Μετά την ατοµική βόµβα της Χιροσίµα, ήταν οι στίχοι που ήρθαν στο µυαλό των επιζώντων. Μετά τον σεισµό της 11ης Μαρτίου 2011, αυτός ο υπέροχος λαός τους ίδιους στίχους θυµάται.
Για µας, η πρώτη λέξη που έρχεται στο µυαλό ύστερα από τέτοιες καταστάσεις είναι «πανικός». Εύκολα γράψαµε τις προάλλες ότι πανικόβλητοι Ιάπωνες άδειασαν τα ράφια των σούπερ µάρκετ όταν έµαθαν την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίµα. Το ίδιο εύκολα µεταδίδουν τώρα τα κανάλια ότι πανικόβλητοι κάτοικοι του Τόκιο σπεύδουν να αγοράσουν εµφιαλωµένο νερό µετά την ανακάλυψη αυξηµένης ραδιενέργειας στο νερό της βρύσης. Στην πραγµατικότητα, αν εξαιρέσουµε τους πρόσφυγες του τσουνάµι και της ραδιενέργειας, η καθηµερινότητα στο αρχιπέλαγος είναι το ίδιο ήρεµη µε πριν. Η Ιαπωνία δεν αλλάζει τις συνήθειές της, γράφει στη «Λιµπερασιόν» η Γιουκίκο Κάνο, καθηγήτρια Γαλλικής Γλώσσας στο Πανεπιστήµιο Κόµπε-Ζιογκακουίν. Οι κάτοικοι του Τόκιο δεν έχουν αναπαυτεί ούτε µια µέρα από τις 11 Μαρτίου. Η γη εξακολουθεί να τρέµει, οι αντιδραστήρες βήχουν επικίνδυνα και πολλοί φοβούνται το ξύπνηµα του ηφαιστείου, αλλά οι επιχειρήσεις διάσωσης συνεχίζονται µε τάξη. Ο καθένας κάνει τη δουλειά του αδιαµαρτύρητα, µειώνοντας στο µισό την κατανάλωση ρεύµατος, φυσικού αερίου και τηλεφώνου, ώστε να έχουν περισσότερο οι ζώνες που υποφέρουν. Και όλοι φέρνουν στον νου τους εκείνους τους στίχους που έµαθαν στο σχολείο.
Τη νύχτα της 11ης προς 12η Μαρτίου, οι 300 διασωθέντες του νοµού Μιγιάγκι κατέφυγαν στον τελευταίο όροφο ενός νοσοκοµείου. Εκείνο το βράδυ έκανε ιδιαίτερο κρύο, αλλά ο ουρανός ήταν καθαρός. Οπως συµβαίνει και µετά τις καταιγίδες, τα αστέρια έλαµπαν κοντά στη γη. Οι άνθρωποι αυτοί, για τους οποίους κανείς δεν ήξερε αν ήταν ζωντανοί ή νεκροί, ξάπλωσαν µε τη σειρά στη στέγη του κτιρίου για να ακούσουν το τραγούδι του νυχτερινού ουρανού. Οταν τα σωστικά συνεργεία τους απεγκλώβισαν, είπαν όλοι µε µια φωνή: «Τι όµορφα που ήταν εκείνα τα αστέρια…».
Πριν από λίγα χρόνια, ένας συµπατριώτης του Ντου Φου διατύπωσε την εκτίµηση ότι «ένα νησί µε το µέγεθος της Ιαπωνίας θα έχει εξαφανιστεί σε τριάντα χρόνια». Αναφερόταν βέβαια στην οικονοµία. Το τσουνάµι παρά λίγο να τον δικαιώσει και στην κυριολεξία. Οι Ιάπωνες ξεκινούν ουσιαστικά και πάλι από το µηδέν. Και επανεφευρίσκουν την πατρίδα τους. ∆εν διαλέγουν ούτε την αισιοδοξία ούτε την απαισιοδοξία, όπως λέει και µια φίλη της Γιουκίκο Κάνο που πάσχει από µια ανίατη ασθένεια: «Απλώς δεν απελπίζοµαι. Ας προχωρήσουµε». ∆εν απελπίζονται και προχωρούν, ήρεµοι, σαν τα βουνά και τα ποτάµια τους. Ευγενικοί. Αξιοπρεπείς.

Πηγή: http://www.diastaseis.blogspot.com
24 Μαρτίου 2011



Δ.
Η Δαντική κόλαση της Φουκουσίμα συγκλονίζει 
την Ανθρωπότητα
Κωστής Μαυρικάκης


…«Αρρώστησα ταξιδεύοντας,
τα όνειρά μου τώρα πλανώνται
σʼ ένα λειμώνα γυμνό»

…έγραφε προφητικά στα μέσα του 17ου αιώνα ο Matsuo Bashο ποιητής των Haiku της κλασσικής Ιαπωνικής ποίησης.
Ο μαρτυρικός λαός της χώρας του ανατέλλοντος ηλίου, δεν μετρά απλώς σήμερα τις ανεκλάλητες συμφορές της τιμωρού φύσης. Μετράει τα επίχολα επίχειρα μιας άφρονος ύβρεως: Να τιθασεύει την άφατη δύναμη της δομής της ύλης με την μονόπλευρη χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Έχουν περάσει δύο γενιές από την επιτάφια τραγωδία της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι. Κι όμως ο πειθαρχημένος, ευγενικός και εργατικός λαός της χώρας των κίτρινων χρυσανθέμων, δεν κατέστη ποτέ επίμομφος σ’ αυτή την ιστορική του τραγωδία. Αντίθετα κατέστη επιλήσμων της Ιστορίας. Όπως επιλήσμων έχει καταστεί σήμερα και ολόκληρος ο «ανεπτυγμένος» δυτικός κόσμος…
«Πάσα επιστήμη χωριζόμενης δικαιοσύνης και πάσης αρετής, πανουργία ου σοφία φαίνεται» διακήρυττε ο Πλάτων κάτω από τον Αττικό ουρανό πριν από χιλιάδες χρόνια. Η επανάληψη άλλης μιας ίσως μεγαλύτερης τραγωδίας σ’ αυτό το μαρτυρικό λαό, έρχεται να ταράξει τον αλαζόνα ύπνο του δυτικού Ανθρώπου και να του υπενθυμίσει, πως «ό,τι κι αν κάνει δεν θα ξεπεράσει ποτέ τη Φύση και το Θεό». Να του υπενθυμίσει ώστε ν’ ανοίξει ξανά τις κλειστές πύλες της φρόνησής του και να μην σφαγιάζει τα όνειρα των παιδιών του σ’ έναν ζοφερό κόσμο που τους επιφυλάσσει. Ίδιο κι απαράλλακτο με τη Δαντική Κόλαση.
Σήμερα, όχι μόνο τα όνειρα των Ιαπώνων, μα και ολόκληρης της Ανθρωπότητας, «πλανώνται σ’ έναν λειμώνα γυμνό» δημιούργημα του αλαζονικού ναρκισσισμού και του ματαιόσπουδου εγωισμού του έναντι όχι μόνου του φυσικού, αλλά και του μεταφυσικού κόσμου. Ως πού θα συνεχίσει ο Άνθρωπος τη λιποταξία από το αυτεξούσιο της Λογικής και της Κρίσης που του χάρισε ο Θεός; Εκείνη που τον κάνει άλλωστε να διαφέρει απ’ όλα τ’ άλλα ζωντανά όντα;
Είθε αυτή η βιβλική καταστροφή της μακρινής μας χώρας, να γίνει άλλη μια αφορμή για να ανοίξει ξανά τα σύνορα της φρόνησής του ο εκπεσών Άνθρωπος…

© Merabello Libro D’ Oro
http://librodoro.blogspot.com, 20 Μαρτίου 2011


Ε.
Γνώμες
Οι πονηράντζες
Πάνος Θεοδωρίδης


Μέσα στον πόνο και τον ορυμαγδό της Ιαπωνίας ξεφύτρωσαν τα εμπορικά δαιμόνια των Γάλλων και άρχισαν να ζητάνε ελέγχους και να κατηγορούν τους Γιαπωνέζους για επισφαλή πολιτική στην ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Στο πτώμα του εμπορικού τους ανταγωνιστή σκέφτηκαν να καρφώσουν καμιά δεκαριά όρθια φέρετρα.
Οι Ιάπωνες θυσίασαν μέρος της προσωπικής του καθενός αξιοπρέπειας από αυτήν την ακατανόητη για τη δυτική σκέψη μοιρολατρία και αίσθηση της ομάδας. Τη δύναμη που τους ώθησε να καταστραφούν με δυο ατομικές βόμβες στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι την έβαλαν στο ζυγό για να μειώσουν τα χαώδη ελλείμματά τους σε φυσικούς πόρους, για τους οποίους, εξάλλου, κατέλαβαν επί πέντε χρόνια τον Ειρηνικό. Οταν έκαναν τα ίδια Ολλανδοί, Γάλλοι και Αγγλοι, δε μιλάω για τους Αμερικάνους, όλα μέλι γάλα. Οταν το δοκίμασαν οι Ιάπωνες, ήταν απλώς τέρατα.
Οι Ιάπωνες ξάφνιασαν τον κόσμο με την εργατικότητα και την εξάπλωση των αρχών τους. Οποιος μπήκε σε γιαπωνέζικο αμάξι του 1970 νόμιζε πως έμπαινε σε κουρσάρικη γολέτα του 1500. Σήμερα, απλώς τρελαίνεται. Οι άνθρωποι έφτασαν να έχουν επάρκεια ρεύματος παίζοντας με το θάνατό τους, κυριολεκτικά. Πείτε μου μια άλλη χώρα, πλην Ολλανδίας, που να σκέφτηκε να αμυνθεί στα τσουνάμια με θαλάσσια τείχη.
Απλώς, σκέφτηκαν να σωθούν από οχτάρηδες σεισμούς, θεωρώντας τους εννιάρηδες μάστιγα του Θείου. Κι απέτυχαν να προστατευτούν.
Σ’ αυτό το δράμα, τι θέλουν τώρα και πετάγονται σαν τα τσουτσέκια οι Γάλλοι μερκαντιλιστές; Διότι πιστεύουν ότι η αμερικάνικη και η ιαπωνική τεχνολογία εξαφανίζεται και θα απομείνει η μοντέρνα γαλλική. Διότι, όταν γίνεται σεισμός 1,8 της κλίμακας Ρίχτερ στη Γαλλία, ανοίγουν για το ευρύ κοινό όλοι οι καθεδρικοί ναοί της Γαλλίας, τέτοιος φόβος τους πιάνει.
Και καλά οι Γάλλοι, άρχοντες της αμετροέπειας και σχεδόν συμπαθείς από τη μανία τους στο λακριντί, σχεδόν ανεκτοί με εκείνα τα ανεκδιήγητα σπικάζ στα ντοκιμαντέρ τους και περίπου της πλάκας με τον τρόπο που προσεγγίζουν ως κριτικοί, όχι ως δημιουργοί, την Τέχνη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τα πάντα πρωτοποριακά τους σχέδια, τις συγκοινωνίες και την κουλτούρα των μουσείων τους, τον ακένωτο σεξικό τους παροξυσμό και εξαίσιες παρουσίες στη Μουσική, τη Λογοτεχνία, την Ελεύθερη Σκέψη, το έξοχο φαγητό και την πανέμορφη χώρα. Η Ελλαδίτσα τι σόι πυρηνισμό εξυπηρετεί και μία ώρα μετά, που η Γαλλία, πατρίς του Μαζαρίνου, του Ρισελιέ και άλλων τρελούμπαλων, βγάζει απαγορευτικό διαμονής Γάλλων στην Ιαπωνία (δεν έχουν το μένος του Μάρλον Μπράντο στη Μαντάμ Μπατερφλάι) όταν ξετσουτσουμίζει και «συστήνει» στους Γραικούς «μην πάτε στην Ιαπωνία». Σιγά τη χώρα που κάνει και συστάσεις! Με ένα καράβι βουλιαγμένο στη Σαντορίνη και χιλιάδες στρέμματα πήχτρα στο σκουπίδι για να τρώνε οι τοπικές μαφίες, συστήνουμε στους Γραικούς την Ιαπωνία ως ανθυγιεινό μέρος.
Μάλλον στην πλάκα το έχουμε ρίξει. Ελλάς - Γαλλία - συμμαχία.

Πηγή: εφημερίδα «Αγγελιοφόρος», 17 Μαρτίου 2011


ΣΤ.
Η Μαίρη Σέλεϊ στη Φουκουσίμα
Nίκος Γ. Ξυδάκης


Τη διαρροή του αντιδραστήρα του Τσερνομπίλ την είχα πια ξεχάσει το 1999, όταν ταξίδεψα στο Ισραήλ. Είχα ξεχάσει τον πανικό, τον φόβο για τα λαχανικά και το γάλα, τη θεαματική αύξηση των διαταραχών του θυρεοειδούς. Το Τσερνομπίλ ήταν παρελθόν. Το ξαναθυμήθηκα στην Καπερναούμ. Καθώς ο μοναχός Ειρήναρχος μάς έδειχνε τον ελληνορθόδοξο ναό των Αγίων Αποστόλων και την αγιογράφησή του, καμωμένη από Φλωρινιώτες μαστόρους, το βλέμμα έπεσε σε φωτογραφίες παιδιών, βέρες και φτωχικά ρολόγια, που κρέμονταν στο τέμπλο. Τι είναι; Τάματα για παιδιά από την Ουκρανία, για παιδιά χτυπημένα από τη λευχαιμία του Τσερνομπίλ. Τάματα και δάκρυα από σκοτεινές ομάδες γυναικών μαντιλοφορεμένων, με οδηγό έναν στάρετς. Χιλιάδες πρόσωπα, χιλιάδες τάματα, θυμητάρια ψυχών, που κλάφτηκαν βουβά. Ετσι ξαναθυμήθηκα το Τσερνομπίλ του υπαρκτού σοσιαλισμού. Κι έτσι το αντικρίζω έκτοτε στο πράσινο τοπίο του Στάλκερ: μια εικόνα του κόσμου μετά την καταστροφή, μια Αποκάλυψη, από τον χρωστήρα του Ταρκόφσκι.
Πώς θα θυμηθούμε την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα, που συγκλονίζει όχι μόνο τη λαβωμένη Ιαπωνία, αλλά ολόκληρη την υφήλιο; Υποθέτω σε κάποιο μελλοντικό tablet αφής, made in Japan, θα βλέπουμε πρόσωπα και βίντεο νεκρών σε ένα μακάβριο slide show. Και αναπόφευκτα θα συσχετίζουμε τη Φουκουσίμα με τη Χιροσίμα, όταν το Enola Gay έστειλε την κόλαση από τον ουρανό.
Η Χιροσίμα προϋποθέτει τη Φουκουσίμα, παρότι φαίνονται διαφορετικά συμβάντα. Και στα δύο κοινό στοιχείο είναι η ανθρώπινη Υβρις.
Στη Χιροσίμα, η Υβρις του νικητή, του αλαζόνα, που αφανίζει αμάχους και ήδη ηττημένους, για να δείξει ακόμη πιο τρομερή την πλανητική του κατίσχυση. Η Υβρις του ανθρώπου που βρήκε επιτέλους το όπλο ολοκληρωτικής καταστροφής και το εφαρμόζει για πειραματική επαλήθευση. Στη Φουκουσίμα, η Υβρις του άφρονος, ο οποίος υπέστη το πυρηνικό ολοκαύτωμα και κατόπιν, επιλήσμων του ολέθρου, δοκιμάζει την πυρηνική ενέργεια πιστεύοντας ακράδαντα ότι τη δαμάζει, ότι η επιστημονική γνώση μπορεί να αντιμετωπίσει τις φυσικές δυνάμεις.
Το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα δείχνει ότι ακόμη και η πιο τεχνολογικά προοδευμένη χώρα, ο πιο πειθαρχημένος και εκπαιδευμένος λαός, δεν μπορούν να προβλέψουν τα πάντα, δεν μπορούν να προβλέψουν τη σφοδρότητα των φυσικών φαινομένων, και κυρίως δεν μπορούν να προβλέψουν το ανθρώπινο σφάλμα. Στη Φουκουσίμα συνέβησαν όλα μαζί, παραβιάζοντας κάθε μέτρο πρόληψης: ο σεισμός ήταν πρωτοφανούς εντάσεως, το τσουνάμι απρόβλεπτο, τα συστήματα ασφαλείας ανεπαρκή ή λανθασμένα. Μα γιατί οι Ιάπωνες χτίζουν πυρηνικά εργοστάσια στην πιο σεισμογενή περιοχή του πλανήτη; Διότι δεν διαθέτουν επάρκεια ενεργειακών πόρων, δεν έχουν άνθρακα, πετρέλαιο, αέριο. Και διότι οι ενεργειακές ανάγκες της ασύλληπτα παραγωγικής Ιαπωνίας είναι τεράστιες. Πώς αλλιώς θα κατακλύσουν τον κόσμο με τα θαυμαστά Toyota, Sony, Seiko, Panasonic, Toshiba, Nintendo; Και διότι το οικονομικό–κοινωνικό μοντέλο που επικρατεί καθολικά στον 21ο αιώνα απαιτεί διαρκή ανάπτυξη, διαρκώς μεγαλύτερη ανάλωση πρώτων υλών και ενέργειας, διαρκώς μεγαλύτερη παραγωγή, διαρκώς μεγαλύτερη κατανάλωση.
Ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και τη ζωή μας είναι η διαρκής συσσώρευση και μεγέθυνση, η καθυπόταξη της φύσης, η εκμετάλλευση των πηγών έως εξαντλήσεως, η απόρριψη των αντικειμένων μιας χρήσεως, η παραγωγή σκουπιδιών, και ξανά παραγωγή. Αυτός ο δαιμονικός κύκλος παραγωγής–κατανάλωσης–απόρριψης απαιτεί ολοένα περισσότερη ενέργεια. Ωστε το πρόβλημα δεν είναι αν η πυρηνική ενέργεια είναι επικίνδυνη ή καθαρή, αλλά αν ο ανθρώπινος πολιτισμός μπορεί αενάως να κινείται με αυτή την προσήλωση στην αιώνια συσσώρευση, την αμετακίνητη πίστη στην αιώνια πρόοδο, χωρίς καν ενδοιασμούς για τη μη γραμμική και προβλέψιμη συμπεριφορά των ανθρώπινων κοινωνιών, για τη χαοτική δυναμική των φυσικών φαινομένων.
Η νεωτερικότητα σφραγίζεται από την πίστη στις αστείρευτες δυνάμεις της επιστήμης και την αγαθή φύση του ανθρώπου, που τότε αναδύεται πιο ολοκληρωμένα και ως άτομο και ως πολίτης. Μαζί όμως με την αισιοδοξία του καθολικού σχεδίου του Διαφωτισμού, μαζί με τις ανακαλύψεις των φυσικών επιστημών, μαζί με τον θρησκευόμενο Δαρβίνο και τον ντετερμινιστή Μαρξ, ήδη από τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα, η λογοτεχνία ζωγραφίζει τα όρια και τους κινδύνους: ο Φρανκενστάιν της Μαίρης Σέλεϊ σκιάζει τον ορίζοντα αισιοδοξίας, συνοψίζει τη ρομαντική σύλληψη του κόσμου, την αντιβιομηχανική και αντισυσσωρευτική, προϋποθέτοντας τις μεγάλες ρωγμές του Φρόιντ και του Νίτσε. Σε αυτές τις ρωγμές στεκόμαστε πάλι σήμερα· στις ρωγμές του σεισμού, της Υβρεως, της μη προβλεψιμότητας, των αδιεξόδων ενός αυτάρεσκου επιστημονισμού, της διαρκούς συσσώρευσης.

Πηγή: εφημερίδα «Καθημερινή», 20 Φεβρουαρίου 2011


Ζ.
Τοξική κιβωτός
Παντελής Μπουκάλας


Aνάμεσα σε όσα λέγονται με στόχο να αμβλυνθεί η σημασία του πυρηνικού ατυχήματος στην Ιαπωνία είναι και το ότι η επιστήμη και η έρευνα έχουν το κόστος τους, και σε ανθρώπινες ζωές, οπότε πρέπει να συμφιλιωθούμε με το «μοιραίο». Η ανθρωπότητα, λέει, πάντοτε κατέβαλλε σκληρό τίμημα για κάθε βήμα της προς τη γνώση, ιδίως την τεχνολογική, οπότε «καλύτερα να λείπουν τα μοιρολόγια και τα αναθέματα», γιατί αποκαλύπτουν ανωριμότητα. Ο ισχυρισμός αυτός έχει την αξία του όταν διατυπώνεται για περιπτώσεις, λ.χ., όπως η διερεύνηση του Διαστήματος. Αλλά για ποια πρόοδο της επιστήμης μπορούμε να μιλάμε σε συμβάντα όπως της Φουκουσίμα και πόσες απώλειες, άμεσες και σε βάθος χρόνου, είμαστε διατεθειμένοι να αποδεχθούμε εν ονόματι του υποτιθέμενου καλού της επιστήμης; Πόσα σφάγια απαιτεί αυτός ο βωμός;
Τρεις εβδομάδες τώρα, η επιστήμη, τόσο προωθημένη, και η τεχνολογία, απίστευτα εξελιγμένη, αδυνατούν να αντιμετωπίσουν ένα πρόβλημα που υποτίθεται πως ήταν του χεριού τους δεκαετίες τώρα. Και τι προτείνεται; Να κατασκευαστεί μια ανάποδη κιβωτός, που δεν θα σώσει το γένος των ανθρώπων και το ζωικό βασίλειο εν γένει, αλλά θα φιλοξενήσει τα μολυσμένα με ραδιενέργεια νερά των αντιδραστήρων. Θα ελλιμενιστεί κάπου διά παντός η τοξική κιβωτός και πού; Θα διασχίζει αενάως τα πέλαγα, αντιμετωπίζοντας τον διαρκή κίνδυνο της τρικυμίας; Άγνωστο.
Ό,τι είναι γνωστό είναι το μέγα πρόβλημα της διαχείρισης των πυρηνικών αποβλήτων. Άλλες χώρες τα θάβουν, άλλες νοικιάζουν τη γη φτωχών κρατών για να τα παραπετάξουν εκεί, άλλες τα εξαφανίζουν με τις μεθόδους της παρανομίας. Η είδηση δεν είναι τόσο παλιά ώστε να έχει λησμονηθεί: Τον Σεπτέμβριο του 2009, οι ιταλικές αρχές εντόπισαν στα νερά της Καλαβρίας ένα πλοίο που το είχε βυθίσει η Μαφία. Ήταν φορτωμένο με βαρέλια γεμάτα πυρηνικά απόβλητα αγνώστου προελεύσεως. Όσοι τα πέταξαν πιστεύουν φαίνεται πως και η Γη ένα χαλί είναι και μπορούμε να κρύψουμε από κάτω τα σκουπίδια μας.
Το μυαλό του ανθρώπου, αυτό το ξέρουμε, είναι η γεννήτρια όλων των θαυμάτων, αλλά και η αιτία όλων των εγκλημάτων. Πώς θα κλείσει ο ισολογισμός, αυτό δεν το ξέρουμε.

Πηγή: εφημερίδα «Καθημερινή», 1 Απριλίου 2011




Η.
ΓΝΩΜΕΣ
Διδάγματα από την Ιαπωνία
Κ.Π. Αναγνωστόπουλος


Ο μεγάλος σεισμός της Λισαβόνας του 1755 οριοθέτησε δύο εποχές. Εκεί όπου ο άνθρωπος έβλεπε τη θεϊκή οργή και τιμωρία, μετά την καταστροφή της «βασίλισσας των θαλασσών» έκανε λόγο πλέον για φυσικό φαινόμενο, για φυσική καταστροφή. Εκτοτε η ανθρωπότητα έζησε μεγάλες φυσικές καταστροφές. Επρεπε να φθάσει, όμως, το τέλος του εικοστού αιώνα για να πειστούμε ότι οι φυσικές καταστροφές είναι ουσιαστικά ανθρωπογενείς, όπως το είχε ήδη επισημάνει ο Ρουσό στη διαμάχη του με τον Βολταίρο με αφορμή τη Λισαβόνα, και όπως το συνοψίσαμε εμείς λέγοντας ότι «η φύση εκδικείται» και ότι «οι σεισμοί δεν γκρεμίζουν κτίρια».
Ισως βρίσκεται στην ανθρώπινη φύση το γεγονός ότι μας προκαλεί μεγαλύτερη συγκίνηση ένα θύμα με όνομα και ταυτότητα παρά δεκάδες χιλιάδες νεκροί. Φαίνεται, όμως, ότι συνέβη μια βαθύτερη και χειρότερη αλλαγή. Ο προηγούμενος αιώνας μας έμαθε ότι το τερατώδες μπορεί εύκολα να εξορθολογιστεί, να καταντήσει ένα «φυσικό», «τετριμμένο» γεγονός, όπως στην περίπτωση των χιτλερικών στρατοπέδων και των γκουλάγκ στα οποία καθένας προσπαθούσε να κάνει τη «δουλειά» του με τον αποτελεσματικότερο τρόπο, χωρίς μίσος, χωρίς κακεντρέχεια. Το τερατώδες αποδείχθηκε μη διαχειρίσιμο από τις ηθικές μας κατηγορίες, όπως υποστήριξε προ πολλών ετών η Hannah Arendt.
Η καταστροφή στην Ιαπωνία μάς αναγκάζει να κοιταχθούμε για μια ακόμη φορά στον καθρέφτη. Η Χιροσίμα και το Ολοκαύτωμα μπορούν να αποδοθούν σε εγγενή χαρακτηριστικά του ανθρώπου, στην κακία και τη μοχθηρία του. Το Φουκουσίμα οφείλεται στην «καλοσύνη» των ανθρώπων. Βλέπουμε σήμερα ότι μεγάλες συμφορές μπορούν επίσης να προκύψουν από καλές προθέσεις, ότι μεγαλύτερες απειλές προέρχονται από ανθρώπους που επιδιώκουν το καλό, που μέσα από τεχνολογικούς και άλλους μεγα-σχεδιασμούς επιθυμούν να βελτιώσουν την ευημερία των κοινωνιών. Μάθαμε επίσης ότι δεν είναι «μόνο τα κομμουνιστικά πυρηνικά εργοστάσια που είναι ανασφαλή», όπως ελέχθη από επίσημα χείλη μετά την καταστροφή στο Τσέρνομπιλ. Τα «καπιταλιστικά πυρηνικά εργοστάσια» αποδεικνύονται εξίσου επισφαλή. Καταλάβαμε ότι ένας υψηλός βαθμός ασφαλείας και μια μικρή πιθανότητα ατυχήματος δύσκολα μπορεί να αντισταθμίσουν το κόστος μιας τεχνολογικής καταστροφής. Και ίσως αρχίζουμε να νιώθουμε ότι το κόστος της προόδου και της ευημερίας που έχουμε θέσει ως πρώτη (μοναδική;) προτεραιότητα μπορεί να αποδειχθεί ασύλληπτο.

Πηγή: εφημερίδα «Αγγελιόφορος της Κυριακής», 3 Απριλίου 2011
http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=36&artid=87193
kanagn@civil. duth.gr



Κινήματα Ανυπακοής

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΑΝΥΠΑΚΟΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ



Α.
[…] Ανυπακοή


Τα αποτελέσματα από τις τελευταίες εκλογές θέτουν σοβαρά προβλήματα σε σχέση με κείνο το ποσοστό των ψηφοφόρων που νομιμοποιεί μια κυβέρνηση και το κυβερνών κόμμα να ισχυρίζονται ότι διαθέτουν την πλειοψηφία ενός λαού και επομένως ότι δικαιούνται να ασκούν την εξουσία.
Ηδη το γεγονός ότι οι ποικίλες αλχημείες -απαραίτητες για να λειτουργήσει δήθεν το σύστημα- επιτρέπουν να αναδειχθούν κυβερνήσεις ουσιαστικής μειοψηφίας κάτω του 50% και να λαμβάνουν αποφάσεις και μέτρα που είναι δυνατόν ακόμα και να αντίκεινται στα συμφέροντα της πραγματικής πλειοψηφίας, έχει ως αποτέλεσμα να υποσκάπτεται η ενότητα του λαού, που μονάχα μια ουσιαστική πλειοψηφία μπορεί να την εξασφαλίσει, και επομένως η εθνική σύμπνοια που θα πρέπει να αποτελεί το ΑΛΦΑ και το ΩΜΕΓΑ τόσο για την ομαλότητα όσο και για την πρόοδο του συνόλου μιας κοινωνίας.
Τι γίνεται, όμως, όταν η μεγάλη αποχή και η ύπαρξη πολλών κομμάτων κατεβάζει τον πήχυ της κυβερνητικής πλειοψηφίας στο ένα τρίτο του συνόλου των ψηφοφόρων; Δεν πρόκειται πλέον για ένα ποσοστό περιορισμένης μειοψηφίας, όπως πριν, αλλά για ένα αποτέλεσμα μιας ελάχιστης μειοψηφίας, που επομένως είναι απαράδεκο να μπορεί να εκπροσωπήσει το σύνολο του λαού και μάλιστα σε μια περίοδο εθνικής κρίσεως.
Από τις αλχημείες των συνταγματολόγων του ισχύοντος κοινοβουλευτικού μας συστήματος εκπέσαμε στην καρικατούρα της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, που επιτρέπει σε μια ασήμαντη για κοινοβουλευτικά σταθμά μειοψηφία να ασκεί την εξουσία εν ονόματι αλλά, εάν το επιθυμεί, και εις βάρος της πραγματικής πλειοψηφίας του λαού.
Η δημοκρατική αρχή δεν εξαντλεί το νόημά της στην τυπική νομιμοποίηση της εξουσίας, στην τήρηση δηλαδή των συνταγματικών διαδικασιών. Κανείς δεν αμφισβητεί τη νομιμότητα των δύο εκλογικών γύρων ή των εκλογικών αποτελεσμάτων. Εκείνο που αμφισβητείται είναι αν, με ένα τόσο μεγάλο ποσοστό αποχής, που αγγίζει το ήμισυ και περισσότερο του εκλογικού σώματος, υπάρχει ουσιαστική νομιμοποίηση της εξουσίας. Η δημοκρατική αρχή αξιώνει, για να τηρείται η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, πέρα από την τυπική νομιμοποίηση της εξουσίας και την ουσιαστική νομιμοποίησή της. Αξιώνει δηλαδή το εκλογικό αποτέλεσμα να δηλώνει ή έστω να αντανακλά και τη συναίνεση, την αποδοχή της πλειοψηφίας. Εδώ όμως είχαμε ευρύτατη αποχή. Και μιλάμε για αποχή, όχι για λευκά, γιατί, σε αντίθεση με την αποχή, τα λευκά εκφράζουν τη συναίνεση τουλάχιστον ως προς την εκλογική διαδικασία.
Το γεγονός αυτό, κατά τη γνώμη ενός απλού πολίτη όπως εγώ, αποτελεί εκτροπή από τη δημοκρατική νομιμότητα, κατά την οποία η πλειοψηφία κυβερνά και η μειοψηφία ελέγχει. Γιατί, σήμερα, η μεν μειοψηφία κυβερνά, η δε πλειοψηφία είναι καταδικασμένη να υφίσταται παθητικά τις αποφάσεις της.
Γεγονός που κατά τη γνώμη μου νομιμοποιεί την ανυπακοή και την καθιστά όργανο άμυνας των πολλών απέναντι σε μια έωλη και ουσιαστικά αντιδημοκρατική νομιμοποίηση των ολίγων.
Στον πρώτο γύρο των εκλογών για τον Καλλικράτη το ΠΑΣΟΚ απώλεσε ένα εκατομμύριο από τους ψηφοφόρους του. Αυτό σημαίνει ότι με τον α ή τον β τρόπο οι οπαδοί του κυβερνώντος κόμματος διαφώνησαν με την πολιτική του. Πώς καταγράφεται λοιπόν αυτή η αποδοκιμασία του κυβερνητικού προγράμματος από τους ίδιους τους οπαδούς του, σε συνταγματικό επίπεδο ουσίας και όχι τύπων; Και κυρίως, ποιες είναι στο επίπεδο πραγματικής δημοκρατικής λειτουργίας του πολιτεύματος; Και με ποιες επιπτώσεις στην πορεία της χώρας; Και με ποιο ουσιαστικό, και όχι τυπικό και διάτρητο κύρος όπως τώρα θα εξακολουθεί να έχει το μονοπώλιο των αποφάσεων στη Βουλή για την ψήφιση νόμων και μέτρων χάρη στην κυβερνητική πλειοψηφία;
Πρόκειται για ένα συνταγματικό αδιέξοδο, που βαρύνει, αλλοιώνει και βλάπτει τη χρηστή διακυβέρνηση της χώρας, οδηγώντας σε μια ουσιαστική κατάχρηση εξουσίας και μετατρέπει τη Βουλή σε ένα άλλοθι για μια κατ’ ουσίαν δικτατορική επιβολή μιας μειοψηφίας επί της πλειοψηφίας. Με άλλα λόγια, οδηγεί στην καταπάτηση της Δημοκρατίας ως συστήματος που διασφαλίζει ίσα δικαιώματα σε όλους τους πολίτες.
Υποθέτω ότι μετά τη μετατροπή του Πολιτεύματος από Προεδρικό σε Πρωθυπουργοκεντρικό, ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας -που είναι κατά το Σύνταγμα «ρυθμιστής του Πολιτεύματος»- παραμένει παθητικός.
Τι δέον γενέσθαι; Το ιδεώδες θα ήταν, η ίδια η κυβέρνηση να αποκτούσε συναίσθηση της θέσης της και να αναζητούσε μέσα κι έξω από τη Βουλή την ευρύτερη δυνατή συναίνεση επιδιώκοντας οι όποιες αποφάσεις να έχουν την έγκριση της ουσιαστικής πλειοψηφίας του λαού, παύοντας να οχυρώνεται αλαζονικά σε μια συνταγματική νομιμότητα που μοιάζει με το «άδειο πουκάμισο» του Γιώργου Σεφέρη.
Σήμερα μπορούμε να πούμε ότι ο Βασιλιάς είναι γυμνός, δηλαδή ιστορικά και εθνικά ακατάλληλος να υποστηρίξει τα δικαιώματα του λαού του.
Στο μεταξύ, και έως ότου η πολιτική εξουσία επιλύσει τα προβλήματά της εμείς, η συντριπτική πλειονότητα των ανεξάρτητων πολιτών, έχουμε ηθικό, εθνικό και δημοκρατικό χρέος να θεωρούμε τις αποφάσεις αυτής της ουσιαστικής μειοψηφίας -σε μια εποχή μάλιστα που έχει παραδώσει τις τύχες της χώρας μας στους ξένους- ως ηθικά, εθνικά και δημοκρατικά παράνομες, αντιτάσσοντας το όπλο της ΑΝΥΠΑΚΟΗΣ στις ηθικά, εθνικά, δημοκρατικά και ιστορικά παράνομες αποφάσεις της.
Ανυπακοή ατομική και συλλογική σε όλα τα αντιλαϊκά μέτρα, που παίρνονται μάλιστα κατ’ επιταγήν των ξένων επιτηρητών μας και που θίγουν, εκτός από τα συμφέροντα του Λαού και της χώρας, την προσωπική, λαϊκή και εθνική μας αξιοπρέπεια.
Στην ιστορία των δημοκρατιών, η πολιτική ανυπακοή υπήρξε το μέσο μη βίαιης και διαφανούς αντίστασης του συνειδητού πολίτη απέναντι στις αποφάσεις μιας κυβέρνησης που παραβιάζει τους θεμελιώδεις κανόνες της κοινωνικής συμβίωσης. Η πολιτική ανυπακοή δεν είναι μια αυθαίρετη έννοια. Είναι μια ολόκληρη θεωρία της πολιτικής επιστήμης και του συνταγματικού δικαίου και κεκτημένο του πολιτικού και συνταγματικού μας πολιτισμού. Οι ρίζες της ανάγονται στις απαρχές του συνταγματισμού, στη Μάγκνα Κάρτα και στο περίφημο δικαίωμα αντίστασης. Δηλώνει το δικαίωμα του πολίτη να μην τηρεί τις υποχρεώσεις του απέναντι στην εξουσία, όταν εκείνη πρώτα δεν τηρεί τους όρους του «κοινωνικού συμβολαίου». Ας μην ξεχνάμε την ακροτελεύτια διάταξη του Συντάγματός μας: «Η τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων».

Απόσπασμα από την ιδρυτική διακήρυξη του Μίκη Θεοδωράκη για την Κίνηση Ανεξάρτητων Πολιτών.
Πηγή: εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», 4 Δεκεμβρίου 2010


Β.
Υπάρχει λόγος ανυπακοής στη δημοκρατία;
Βίκη Τσιώρου


Σε ένα δημοκρατικό καθεστώς, προσφέρεται στους πολίτες ένας μεγάλος αριθμός πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Και έχουν στη διάθεσή τους πολλά μέσα να αντισταθούν σε μέτρα που θεωρούν άδικα με τρόπους πιο παραδοσιακούς από ό,τι η ανυπακοή. Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των μειονοτήτων είναι εγγυημένος. Αλλά ακόμη κι αν η κοινωνική δημοκρατία πολλές φορές υπολειτουργεί, πολλοί από τους μηχανισμούς της επιτρέπουν την αμφισβήτηση άδικων ρυθμίσεων. Φυσικά η διαδικασία απόσυρσής τους είναι χρονοβόρα και τα αποτελέσματα δεν είναι πάντα ασφαλή... Η ανυπακοή, από αυτή την άποψη, δεν είναι μια αυτονόητη πράξη. Επιπλέον, αν δεν δεχτούμε τους κοινούς κανόνες που διέπουν μια δημοκρατία, αρνούμενοι να εφαρμόσουμε τους νόμους που έχουν ψηφιστεί από την πλειονότητα, με το πρόσχημα ότι δεν αρέσουν σε μια μειονότητα, κινδυνεύουμε να ανοίξουμε την πόρτα στο φασισμό.
Ομως υπάρχουν περιπτώσεις που στη δημοκρατία εντοπίζονται και αυταρχικές τάσεις...
Ορισμένες φορές ένας νόμος εμπεριέχει κάποια σοβαρή απειλή για τη δημοκρατία. Αλλωστε ένα μέρος των οπαδών της ανυπακοής σήμερα το κάνει από αντίδραση σε αυτό που αντιλαμβάνεται ως αυταρχική άσκηση της δημοκρατίας. Αντίδραση σε μια πρακτική που δεν θεωρεί αναγκαίο να περάσει από όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες επειδή πιστεύει πως γνωρίζει εκ των προτέρων τις καλύτερες λύσεις. Αυτό είναι που οι οπαδοί της ανυπακοής καταγγέλλουν σε ατομικό επίπεδο και αρνούνται να κάνουν ό,τι τους ζητούν. Ενας καθηγητής π.χ. μπορεί να πει: «Δεν θα εφαρμόσω την εγκύκλιο του υπουργείου», αλλά δεν μπορεί να ισχυριστεί: «Θα αλλάξω την κυβέρνηση ή το σύστημα». Για αυτό το λόγο ένα μέρος της Αριστεράς θεωρεί πως η ανυπακοή των πολιτών έχει αξία σε ατομικό επίπεδο χωρίς να διαθέτει πολιτική σημασία.
Κατά τον Θορό, η ανυπακοή είναι η βάση της δημοκρατίας...
Στην έννοια της ανυπακοής υπάρχει μια πολύ ριζοσπαστική διάσταση που υπερασπίζεται το ίδιο το δικαίωμα της δημοκρατίας, αυτόν τον τόπο όπου άτομα δέχονται να χάσουν ένα μέρος της ελευθερίας τους προκειμένου να συνυπάρξουν σε ένα συλλογικό σύστημα δικαιωμάτων και αμοιβαίων υποχρεώσεων. Αυτή η συνύπαρξη πρέπει να είναι εκούσια. Σε μια δημοκρατία ένα άτομο έχει άραγε το δικαίωμα να αποσυρθεί από το έθνος του όταν η κυβέρνησή του στρέφεται εναντίον του και του επιβάλλει πράγματα που τον καταπιέζουν; Η υπεράσπιση της αρχής μιας ριζοσπαστικής δημοκρατίας, όπως την εννοεί ο Θορό, είναι σαν να συμφωνείς με την άποψη πως ο καθένας έχει το απόλυτο δικαίωμα για το οτιδήποτε. Δεν πρόκειται λοιπόν για ένα δικαίωμα που στηρίζει την αντιπροσωπευτική δημοκρατία.

Πηγή: εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», 12 Ιανουαρίου 2011
tsiorou@enet.gr


Γ.
Υπερκείμενα
Θωρώ τον Θορώ
Νίκος Δήμου


- Να, λοιπόν, που αποκτήσαμε κι εμείς κίνημα «πολιτικής ανυπακοής». Εκατόν εξήντα δύο χρόνια μετά το περίφημο δοκίμιο On Civil Disobedience του Henry David Thoreau. Εκεί κήρυττε ότι όταν το κράτος αδικεί, ο πολίτης πρέπει να ακολουθεί τη δική του συνείδηση. Θορώ εκείνοι, Γκλέτσος εμείς.
- Βέβαια, την πολιτική ανυπακοή εμείς την εφαρμόζαμε πολύ πριν τον Γκλέτσο - πριν κι από τον Θορώ. Έχουμε παράδοση στη μη τήρηση νόμων. Πάρτε, ας πούμε, τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή. Ξεκίνησαν μαζί με το νέο ελληνικό κράτος και συνεχίζουν. Αν όλοι οι Έλληνες πλήρωναν τους φόρους τους, ούτε χρέος θα είχαμε ούτε μνημόνιο θα χρειαζόταν.
- Ωστόσο, η φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή είναι ένα είδος παθητικής αντίστασης. Δεν έχουν δράση. Άλλο να παραλείπεις κάτι (στη δήλωση - ή και την ίδια τη δήλωση) κι άλλο να σηκώνεις μπάρες. Ακόμα καλύτερα, να τις σπας.
- Παλιός τομέας ανυπακοής είναι και ο ΚΟΚ. Εσείς νομίζετε πως η παραβίαση του κόκκινου είναι μαγκιά και αδιαφορία. Ε, τώρα αναβαθμίζεται και θα περιλαμβάνεται στον κατάλογο της πολιτικής ανυπακοής. Την οποίαν εφάρμοζαν οι Έλληνες για χρόνια στην οδική κυκλοφορία, χωρίς να το ξέρουν. Όπως ο Αρχοντοχωριάτης του Μολιέρου, που με έκπληξη έμαθε ότι τόσα χρόνια μιλούσε πρόζα.
- Προς το παρόν, πάντως, οι πιο σύγχρονοι χώροι ανυπακοής αφορούν τα διόδια και το κάπνισμα. Οι θεριακλήδες επιμένουν να παραβιάζουν τον νόμο και να ρυπαίνουν ασύδοτα. «Γιατί να παθαίνουμε μόνο εμείς καρκίνο και καρδιαγγειακά; Να τα παθαίνουν όλοι - κι αυτοί που ποτέ τους δεν κάπνισαν! Αυτό θα πει ισότητα».
- Βέβαια, ο Θορώ, όταν έγραψε το δοκίμιο, είχε ως βασικό θέμα την κατάργηση της δουλείας. Οι Βόρειες Πολιτείες είχαν τη νομική υποχρέωση να συλλαμβάνουν και να επιστρέφουν στον Νότο τους φυγάδες σκλάβους. Αυτόν το νόμο είχε ως στόχο η δική του ανυπακοή.
- Προσωπικά, υποφέρω από τα διόδια - όχι από την ύπαρξή τους, αλλά από την αδικία τους. Κάθε μέρα πρέπει ή να πληρώσω €4,10 για 800 μέτρα Εθνική (μένω στις Αφίδνες) ή να χάσω μία ώρα στις παρακάμψεις και τους παράδρομους. Τα διόδια πρέπει να γίνουν πιο δίκαια. Αλλά η πολιτική ανυπακοή είναι σοβαρή υπόθεση - και όχι τσαμπουκάς.

Πηγή: Περιοδικό “LIFO”, τ. 232, 19 Ιανουαρίου 2011


Δ.
Κίνημα ανυπακοής ή κίνημα τζαμπατζήδων;


Εχω ξαναγράψει ότι ο «τζάμπας» δεν πέθανε. Ο «τζάμπας» δεν υπήρξε ποτέ! Παντα για κάθε τι που απολαμβάνει κάποιος, υπάρχει κόστος και πάντα –μα πάντα– κάποιος το πληρώνει. Μπορεί ο ίδιος, μπορεί κάποιος άλλος, αλλά τίποτα και ποτέ δεν ήταν, δεν είναι και δεν θα είναι τζάμπα.
Ετσι λοιπόν οι διάφοροι «αντιστασιακοί» που δεν πληρώνουν στα διόδια, στο μετρό, στα λεωφορεία –το καλοκαίρι θυμηθείτε με στις πλαζ– ή οπου αλλού γουστάρουν και «τους παίρνει», στην ουσία υποχρεώνουν όλους τους υπόλοιπους ακόμα και τον Μήτσο που ζει στη Ξυλαγανή και δεν χρησιμοποίησε ποτέ του λεωφορείο στην Αθήνα τις δυο φορές που ήρθε, να πληρώνουν κανονικότατα τη δικιά τους «αντίσταση».
Kι έχω την φριχτή υποψία ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο κύριος που το παίζει κινηματίας του «δεν πληρώνω, δεν πληρώνω» και αρνείται να πληρώσει το εισιτήριο του είναι ακριβώς ο ίδιος κύριος που δεν κόβει αποδείξεις, διορίστηκε φιλώντας κατουρημένες ποδιές, στη δουλειά του «τα ξύνει» ή «τα παίρνει», έβαλε μέσον για να υπηρετήσει ο κανακάρης του τη θητεία του στην Πλ. Κλαυθμώνος και παρκάρει μπροστά στη ράμπα αναπήρων. Είναι ακριβώς ο ίδιος κύριος που έχει αποφασίσει- μάλλον αναρμοδίως- αυτός ποια είναι τα δικαιώματα του και ποιες οι υποχρεώσεις μου. Γιατί το θέμα είναι αρκετά γενικότερο απο το «πληρώνω εισιτήριο» ή «δεν πληρώνω εισιτήριο». Στη ρίζα του προβλήματος είναι το «Κάνω το δικό μου και υποχρεώνω κάποιον άλλο να πληρώσει, να υποστεί τις συνέπειες - Είμαι τζαμπατζής παντού και πάντα!»
Είναι θέμα DNA; Οχι! Είναι θέμα κουλτούρας! Και την κουλτούρα αυτή την καλλιέργησε η ίδια η Πολιτεία με την σταθερή άρνηση της να ελέγξει και να επιβάλει την εφαρμογή των νόμων της. Και μ΄ αυτον τον τρόπο δίνει λάθος σήματα και λάθος παράδειγμα στους πολίτες της. Θέλετε παραδείγματα; Πόσες φορές ανέβηκε στο λεωφορείο σας ελεγκτής για να ελέγξει αν χτυπήσατε εισιτήριο; Πόσες φορές στη καφετέρια που όλοι καπνίζουν μπήκε το αρμόδιο όργανο να μοιράσει πρόστιμα ή έστω να κάνει συστάσεις; Τι συνέπειες ακριβώς υπέστησαν οι κύριοι που ΕΧΤΙΣΑΝ προχθές την πόρτα του κτιρίου που στεγάζει την εφορία και το Δασαρχείο Λαυρίου επειδή έχουν διαφορετική άποψη από αυτή της Πολιτείας για το που πρέπει να γίνει ΧΥΤΑ; ( Ούτε ο τοίχος καλά-καλά δεν γκρεμίστηκε!!!)- Τα παραδείγματα της Πολιτείας που δεν σέβεται ούτε τον εαυτό της ούτε τους πολίτες της εννοείται ότι είναι ατελείωτα, πάνε σε βάθος χρόνου και διατρέχουν το σύνολο της κοινωνίας.
Είναι ωραίο να είσαι «τζαμπατζής» γενικώς και είναι ακόμα ωραιότερο αν δώσεις στην τεμπελιά σου, στην ανικανότητά σου, στο τσαμπουκαλίκι σου μια ιδεολογική χροιά. Και είναι τέλεια όταν την τη μαγκιά σου και την ιδεολογικοποίησή της την αποδέχεται η Πολιτεία. Τζάμπα μαγκιά!

Πηγή: blog ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ-firiki2010, 3 Φεβρουαρίου 2011

http://firiki2010.wordpress.com/2011/02/03/%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CE%B1%CE%BD%CF%85%CF%80%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AE%CF%82-%CE%AE-%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%B6%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%B1%CF%84%CE%B6%CE%AE%CE%B4/


Ε.
Το «δεν πληρώνω»
Μπάμπης Παπαδημητρίου


Καμία πρωτοτυπία δεν πρέπει να αποδίδεται στους οργανωμένους οπαδούς δήθεν «αριστερών» κομμάτων, οι οποίοι έχουν τον τελευταίο καιρό την ικανοποίηση να καθοδηγούν την καμπάνια εξευτελισμού του ελληνικού κράτους. Γιατί -μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας- όταν απαγορεύουν, καταστρέφουν, βρίζουν, απειλούν ή «απλώς» εξοστρακίζουν άλλους συμπολίτες προκειμένου να μετατραπούν οι ίδιοι σε «κίνημα», δεν υπηρετούν καμία ιδέα, καμία ιδεολογία, καμία άποψη. Ούτε καν την τσέπη τους. Απλώς δικαιολογούν τα όσα ρητά τούς απευθύνει ο Πάγκαλος.
Το κόλπο με το «δεν πληρώνω» είναι εξαιρετικά παλαιό. Το εφήρμοσαν οι φοροφυγάδες. Ισχύει σε δεκάδες συναλλαγές. Κρύβουν τα «μαστόρια». Στο χέρι και τα ιδιαίτερα.
Διπλή και συναινετική άρνηση πληρωμής συνοδεύει και το «λάδωμα» επίορκων δημοσίων υπαλλήλων. Οποιος επιδιώκει να ενδύσει τις πράξεις αυτές με πολιτικό μανδύα, απλώς προκαλεί μεγάλη ζημιά στη χώρα του.
Κι επειδή τα παραπάνω είναι προφανή και λαμβάνουν ήδη τη δέουσα δημοσιότητα, επειδή μάλιστα οι «καλοθελητές» δεν θα χάσουν τον χρόνο τους προκειμένου να μας εκθέσουν στους φίλιους λαούς, καλό είναι να προκληθεί μια ανοιχτή και ειλικρινής συζήτηση μέσα στη χώρα. Στα καφενεία, στα οικογενειακά και φιλικά τραπέζια, στις επιχειρήσεις, στους συλλόγους, στα ΚΑΠΗ, στις τηλοψίες, ίσως και στη Βουλή.
Το ερώτημα είναι απλό: «Θέλουμε να σώσουμε το κράτος μας, τις επιχειρήσεις μας, τις δουλειές μας; Θέλουμε να σωθούμε; Και η απάντηση μονολεκτική: «Ναι» ή «όχι»;
Η αρχική αναγγελία των νέων προϋποθέσεων λειτουργίας της Ευρωζώνης, και γενικότερα της Ενωσης των 27, συνοδεύτηκε από τις γνωστές πλέον οιμωγές αναλυτών εκ του προχείρου, οι οποίοι επεσήμαναν με τον γνωστό αμίμητο τρόπο τους πως «μπορεί μεν να μας διασώσουν από το βαθύ άγος του τεράστιου χρέους που δημιουργήσαμε, αλλά θα πληρώσουμε αγρίως, επειδή θα κάνουμε ό, τι θα μας λένε οι... Γερμανοί».
Από μια άποψη, μπορεί να μην έχουν και τόσο άδικο. Μια κοινή προσπάθεια, γιατί αυτό είναι η Οικονομική και Νομισματική Ενωση, απαιτεί κανόνες και πειθαρχία. Ισως όλοι αυτοί οι κύριοι (και οι κυρίες, βεβαίως βεβαίως) να προτιμούν να κάνουμε ό, τι θα μας υπαγορεύσει η κομματική δικτατορία την οποία ονειρεύονται να επανιδρύσουν επί των ερειπίων της χώρας.
Επιθυμούν να πτωχεύσουμε επειδή έχουν ενστερνιστεί το αμοραλιστικό δόγμα σύμφωνα με το οποίο κανείς νόμος δεν ισχύει όταν η ένδεια και ο εξευτελισμός οδηγούν τα βήματα των μαζών. Οι ευρωπαϊκές αποφάσεις θα έχουν ολοκληρωθεί πολύ ενωρίτερα από την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου. Ενωρίτερα πρέπει να έχει ριφθεί και ο δικός μας κύβος. Αν, ειλικρινώς, θέλουμε να συνεχίσουμε μαζί με τους άλλους Ευρωπαίους εταίρους μας, τότε θα πούμε «ναι!». Χωρίς επιφυλάξεις. Και, βεβαίως, θα πρέπει να κάνουμε όσα προβλέπονται σε αυτές τις περιπτώσεις. Τουλάχιστον θα κάνουμε κάτι το οποίο θα μοιραστούμε με τους εταίρους μας. Σε ένα περιβάλλον φιλικό, δημοκρατικό, στο οποίο τηρούνται οι αρχές της ορθής συμβίωσης των κρατών.
Δεν θα σημειώσω εδώ τι θα συμβεί αν επιλέξουμε να απαντήσουμε με ένα «όχι» στη νέα γεωμετρία της Ευρωζώνης. Κυρίως γιατί πιστεύω ότι οι πολίτες αυτής της χώρας είναι πατριώτες και εχέφρονες. Είναι ευκαιρία να αποκαλυφθεί ο πολιτικός τυχοδιωκτισμός τον οποίο εκπροσωπούν ινστρούκτορες, επαγγελματίες διαδηλωτές, πληρωμένοι συνδικαλιστές και φασιστικά ενεργούμενα. Ισως μάλιστα είναι ώρα να αποδειχθεί χωρίς περιστροφές: Ας απαντήσει ο λαός! Αν χρειαστεί, με δημοψήφισμα!
Αλλωστε, όπως κι αν διαμορφωθεί ο νέος ευρωπαϊκός μηχανισμός σταθερότητας, η κρίση με τα χρέη των κρατών της Ευρωζώνης βρίσκεται ακόμη στην αρχική της φάση. Στο πρώτο αυτό στάδιο, κύριο ρόλο διαδραματίζει η παροχή ρευστότητας, προκειμένου να μην υπάρξει καμία κατάρρευση και να δοθεί χρόνος στο σύστημα για να επιχειρήσει την ανασύνταξή του.
Επειδή όμως η ευρωπαϊκή ισορροπία δεν είναι επαρκώς εύπλαστη, το πιθανότερο είναι ότι η κατάσταση δεν θα βελτιωθεί πλήρως. Κάποιες χώρες μπορεί να μην τα καταφέρουν. Ή να μην τα καταφέρουν σε χρόνο παράλληλο με τις άλλες. Επειδή όμως η Ευρωζώνη λειτουργεί καλύτερα όταν εξομαλύνει τις ανισορροπίες μεταξύ των μελών της, ο μηχανισμός, χρηματοδοτούμενος με ευρωομόλογα, θα αναλάβει την αναδιάρθρωση μέρους των ομολόγων των κρατών που δεν κατορθώνουν την επιστροφή τους στις αγορές και θα εξευρεθούν ανάδοχοι για τη ζημία επί της ονομαστικής αξίας («κούρεμα») ομολογιών αντίστοιχου ύψους.
Εστω ότι, και μετά τη μαζική αυτή υποστήριξη, υπάρχει περίπτωση κάποιο κράτος να μην τα καταφέρει. Εκεί θα κριθεί τελικά η παρτίδα: το κράτος θα κηρύξει πτώχευση. Υποχρεωτικά. Ακόμη κι έτσι, είναι καλύτερα να είμαστε, εκείνη τη στιγμή, μέλη της Ευρωζώνης. Δεν είναι γραμμένο πουθενά ότι πρέπει, υποχρεωτικώς, να φύγουμε από το ευρώ. Ούτε και μετά μια πτώχευση. Αν και έχω τη βαθιά πίστη ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε και μάλιστα λαμπρά. Αρκεί να εξηγήσουμε, με πειστικό λόγο, στους συμπατριώτες ότι το «τζάμπα» δεν περνάει πια.

Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή», 27 Φεβρουαρίου 2011


ΣΤ.
Ωδή στην ανυπακοή
Bασίλης Mουλόπουλος


Αντιλαμβάνομαι πόσο είναι κοινότοπο να υπερασπισθείς την «ανυπακοή» σε μια χώρα όπου οι νόμοι παραβιάζονται συστηματικά.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι η ανυπακοή, αλλά η υπακοή: στους κλέφτες του δημόσιου πλούτου και στους καταχραστές της εξουσίας. Γι’ αυτό, η ανυπακοή σε μια εξουσία που έχει σαν κανόνα την παραβίαση των κανόνων του κοινωνικού συμβολαίου δεν είναι μόνο δικαίωμα, αλλά και υποχρέωση, σύμφωνα με τη «Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη» του 1789.
Αλλά ας έλθουμε στο ψητό. Γιατί ξαφνικά ανακαλύψαμε ότι το κράτος κινδυνεύει από πολιτική και κοινωνική ανυπακοή; Το σενάριο των οργανικών διανοουμένων του συστήματος περιγράφει ισχυρά οργανωμένα συμφέροντα που στοχεύουν στην υπεράσπιση κεκτημένων και στην αποσάθρωση των πολιτικών και κομματικών θεσμών. Με βάση αυτό το σενάριο, η δράση της κοινωνίας των πολιτών θυσιάζεται στον βωμό ιδιοτελών κομματικών συμφερόντων.
Ας μεταφράσουμε τι λέει αυτή η very nice (όπως θα έλεγε και ο αντιεξουσιαστής πρωθυπουργός μας) πρόταση: Οτι ισχυρά οικονομικά συμφέροντα, όπως εργάτες, αγρότες, μαθητές, νοικοκυρές, εμπορικοί αντιπρόσωποι, γονείς, δάσκαλοι κ. λπ. στοχεύουν στην αποσάθρωση πολιτικών κομμάτων και θεσμών! Ποιων; Του κόμματος των εργολάβων και του θεσμού της μίζας. Οτι η κοινωνία των πολιτών υπονομεύεται από τα ισχυρά ιδιοτελή συμφέροντα κομματικών σχηματισμών.
Οτι ο ΣΥΡΙΖΑ (γιατί αυτός κρύβεται πίσω από τις λέξεις) βρίσκεται πίσω από τα πάντα είναι κάτι το παλιό. Οτι, όμως, είναι ισχυρός κομματικός μηχανισμός είναι κάτι καινούριο. Θα πρέπει τα παπαγαλάκια των εργολάβων να αποφασίσουν: Ή είναι ισχυρός ή βρίσκεται στα πρόθυρα της διάλυσης. Και τα δύο δε μπορεί να συμβαίνουν. Οσο για το ιδιοτελές, πολύ μου αρέσει. Ιδίως όταν χρησιμοποιείται σε αντιπαράθεση με τη γνωστή ανιδιοτέλεια των υπουργών του ΠΑΣΟΚ και της Ν. Δ.
Η ανομία, λοιπόν, βασιλεύει στην Ελλάδα του σήμερα; Ναι, αλλά ποιος την υποδαυλίζει; Ποιοι είναι οι τζαμπατζήδες που λεηλατούν το κράτος; Αυτοί που δεν πληρώνουν τα παράνομα διόδια ανύπαρκτων εθνικών δρόμων, τα υπέρογκα εισιτήρια των συγκοινωνιών, το χαράτσι των απογευματινών ιατρείων, τους εξοντωτικούς λογαριασμούς της ΔΕΗ ή το κεφάλαιο που φοροκλέβει και εισφοροκλέβει νόμιμα και παράνομα, αλλά πάντα με την ανοχή του κράτους;
Στο ερώτημα υπάρχει η αληθοφανής απάντηση των «ρεαλιστών». Αυτοί που λένε ότι «αυτή είναι η Ελλάδα», έχεις δίκιο, αλλά το «δεν πληρώνω δεν πληρώνω» είναι αντικειμενικά υπέρ των πλουσίων. Σου λένε «’ντάξει ρε παιδί μου, αλλά αφού το κράτος δεν μαζεύει φόρους, ποιος θα πληρώσει τους δρόμους, τις μεταφορές, τα νοσοκομεία, την Παιδεία;». Ελα ντε, ποιος; Οι εργολάβοι; Φτου κακά. Οι πλούσιοι; Δεν το θέλει ούτε ο θεός. Οι τράπεζες; Εδώ γελάνε. Οι φοροφυγάδες; Αντε να τους πιάσεις.
Γι’ αυτό σου λένε, σκάσε και πλήρωνε, αλλιώς δεν θα έχεις δημόσιους δρόμους, μεταφορές, παιδεία, υγεία. Είναι η περίφημη ιδεολογία που θέλει στο κεφάλαιο να πηγαίνουν τα κέρδη και στο κράτος οι ζημίες. Η φοροκλοπή, το ρουσφέτι οι μίζες, η εξαγορά δημόσιων λειτουργών, δημόσιων έργων και προμηθειών είναι τέκνα της ανομίας της πολιτικής και των πολιτικών που κυβέρνησαν την Ελλάδα. Και δεν υπάρχει συλλογική ευθύνη σ’ αυτά. Ούτε μαζί τα φάγαμε ούτε μαζί δημιουργήσαμε τα χρέη. Η έννοια της συλλογικής ευθύνης δεν ίσχυσε ούτε στη δίκη της Νυρεμβέργης. Δεν δικάστηκε ο γερμανικός λαός ως υπεύθυνος για τις ναζιστικές θηριωδίες, αλλά οι ναζιστές ηγέτες.
Ας μην κατασκευάζουν, λοιπόν, θεωρίες συνωμοσίας και αν ψάχνουν για υποκινητές ας κοιτάξουν τον καθρέπτη. Η ανυπακοή είναι νόμιμη σύμφωνα και με τις αρχές του φιλελευθερισμού. Βασικές συνταγματικές διατάξεις έχουν παραβιασθεί με την ψήφιση του Μνημονίου. Οπως και βασικά κοινωνικά δικαιώματα έχουν καταργηθεί. Η ανυπακοή και η αντίσταση σε αυτά δεν είναι μόνο δικαίωμα αλλά και υποχρέωση.

ΥΓ.: Οταν μια κυβέρνηση νομοθετεί με σκοπό να τιμωρήσει όσους διαφωνούν μαζί της και κινητοποιούνται, χάνει κάθε επαφή με την κοινωνία και, φυσικά, με τη λαϊκή αποδοχή.

* Ο κ. Βασίλης Μουλόπουλος είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή», 27 Φεβρουαρίου 2011


Ζ.
Οι λούμπεν ανυπάκουοι
Στέφανος Mάνος*


Νομίζω ότι δεν κάνω λάθος αν υποστηρίξω ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων θα ήθελε να τηρούνται όλοι οι νόμοι, απ’ όλους και σε όλες τις περιπτώσεις· έστω και αν δεν διστάζουν να παραβούν τον νόμο όταν κρίνουν ότι η εφαρμογή του θίγει το ατομικό τους συμφέρον. Οπότε, η σωστή διατύπωση θα ήταν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων θα ήθελε να τηρούνται όλοι νόμοι, απ’ όλους τους άλλους, σε όλες τις περιπτώσεις.
Η δική μου άποψη είναι ότι πρέπει να τηρούνται οι νόμοι. Τελεία και παύλα. Οτι και εγώ πρέπει να τους τηρώ. Αυτό λέω και στα παιδιά μου.
Η δημοκρατία όπως εφαρμόζεται στην Ευρωπαϊκή Ενωση στηρίζεται στην εφαρμογή των νόμων που είναι υποχρεωτικοί για όλους και έχουν θεσπιστεί από ελεύθερα εκλεγμένους αντιπροσώπους του λαού. Σε καθεστώτα φασιστικά, κομμουνιστικά ή απολυταρχικά, επειδή δεν υπάρχουν ελεύθερα εκλεγμένοι αντιπρόσωποι, οι νόμοι ανταποκρίνονται στα αποτελέσματα που επιδιώκουν τα αφεντικά. Διότι γι’ αυτά τα αφεντικά «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα». Το κράτος του νόμου στη δημοκρατία και το κράτος του αποτελέσματος στα αυταρχικά καθεστώτα.
Στο Σύνταγμά μας, η σχέση μας με τον νόμο ορίζεται στο άρθρο 120: «Ο σεβασμός στο Σύνταγμα και τους νόμους που συμφωνούν με αυτό αποτελούν θεμελιώδη υποχρέωση όλων των Ελλήνων». Αυτή τη διατύπωση επέλεξαν για λογαριασμό μας οι ελεύθερα εκλεγμένοι αντιπρόσωποί μας και αυτήν οφείλουμε να τηρούμε.
Απέναντι σε αυτή την τοποθέτηση (που ελπίζω να δεχθείτε ότι είναι σαφής) ορθώνεται η άποψη ότι η μη τήρηση των νόμων αποτελεί κατά κάποιον τρόπο επιβεβλημένη κοινωνική δράση ανυπακοής. Στις 10/02 η «Αυγή» δίδασκε τους αναγνώστες της ότι «Η κοινωνική ανυπακοή είναι δημοκρατική υποχρέωση». Για να στηρίξει την επιχειρηματολογία της δεν δίστασε να καταφύγει σε ψέματα (γιατί όχι; για τους αριστερούς «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα»): «Αλλωστε, το ίδιο το Σύνταγμα έχει καθιερώσει την “ανυπακοή” ως υποχρέωση για την υπεράσπισή του». Πού το είδε αυτό η «Αυγή»; Το Σύνταγμα προβλέπει ως υποχρέωση την αντίσταση μόνο εναντίον εκείνων που επιχειρούν να το καταλύσουν με τη βία. Στη βία καταφεύγουν οι συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ και διάφοροι ευκαιριακοί σύμμαχοί τους για να εμποδίσουν άλλους εργαζόμενους να ασκήσουν το συνταγματικό τους δικαίωμα να εργαστούν. Στη βία καταφεύγουν οι συνδικαλισμένοι φοιτητές όταν εμποδίζουν άλλους να ασκήσουν τις συνταγματικά κατοχυρωμένες ελευθερίες τους. Εναντίον αυτών των ομάδων προβλέπει το Σύνταγμα δικαίωμα και υποχρέωση αντίστασης.
Η «εγκεφαλική» σύγχυση της Αριστεράς φάνηκε και με την προσπάθειά της να παρασύρει τον ελληνικό λαό να μιμηθεί τους Αιγυπτίους. Μα οι Αιγύπτιοι φιλοδόξησαν να ανατρέψουν ένα απολυταρχικό και ανελεύθερο καθεστώς. Εμείς εδώ καλούμασταν να ανατρέψουμε την κυβέρνηση που μόνοι μας, ελεύθερα, αναδείξαμε; Αντιγράφω και εγώ, μετά τον κ. Μανδραβέλη, τη φράση της δικηγόρου κ. Φιλοθέης Βαρσάμη: «H διαφορά μεταξύ ενός λαού που στενάζει στη δικτατορία και ενός λαού που δεν σεβάστηκε τη δημοκρατία του είναι ότι ο πρώτος θέλει να κάνει την πλατεία του από Tαχρίρ, σε Συντάγματος, ενώ ο δεύτερος από Συντάγματος, σε Tαχρίρ».
Η κοινωνική ανυπακοή στο κράτος δικαίου είναι απολύτως θεμιτή για την αποκατάσταση αδικιών ή τη διόρθωση κακών νόμων κάτω από μια απαράβατη προϋπόθεση: ότι οι ανυπάκουοι αποδέχονται αδιαμαρτυρήτως ότι –για την ανυπακοή τους– θα υποστούν τις συνέπειες που προβλέπει ο νόμος. Θα προσέθετα μάλιστα ότι όχι μόνον αποδέχονται αλλά επιδιώκουν την εις βάρος τους εφαρμογή του νόμου. Σε μας όμως οι λούμπεν ανυπάκουοι απεργούν αλλά βρίσκουν τρόπο να πληρωθούν για τις ώρες της απεργίας και οι αντίστοιχοι του δήθεν κινήματος «δεν πληρώνω» δεν πληρώνουν το εισιτήριο ή τα διόδια, αλλά δεν μπορούν να ανεχθούν ότι θα κληθούν να πληρώσουν πρόστιμο. Περιφρονήστε τούς λούμπεν ανυπάκουους. Περιθωριοποιήστε τους.

* Ο κ. Στέφανος Μάνος είναι πρόεδρος της ΔΡΑΣΗΣ.
Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή», 27 Φεβρουαρίου 2011


Η.
Εγώ θα πληρώνω εισιτήριο

Παρά την περί του αντιθέτου προτροπή του κινήματος «δεν πληρώνω, δεν πληρώνω», η οποία μάλιστα εκλαμβάνεται από πολλούς ηρωική πράξη αντίστασης στην ακρίβεια, εγώ θα εξακολουθήσω να πληρώνω εισιτήριο στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, γιατί θέλω:
- Να παραμείνουν δημόσιες οι συγκοινωνίες.
- Να μην αυξηθεί περαιτέρω η τιμή των εισιτηρίων (ένας από τους λόγους που αυξήθηκε τώρα η τιμή είναι ακριβώς και η λαθρεπιβίβαση).
- Να είναι σε θέση οι Οργανισμοί ΜΜΜ να καλύπτουν, τουλάχιστον κατά το μεγαλύτερο μέρος, τις αποδοχές των εργαζομένων τους, να συντηρούν τα οχήματα τους, καθώς και να επεκτείνουν και να πυκνώνουν τα δρομολόγια, ώστε να αποφεύγεται η σαρδελλοποίηση.
- Και τέλος τέλος δεν γουστάρω να γίνω παραβάτης και να τρέχω να πληρώνω πρόστιμα (μεγάλη ταλαιπωρία).
Και απορώ που όσοι μας καλούν να μην πληρώνουμε, δεν καταλαβαίνουν ότι αν διατηρηθεί στα σημερινά επίπεδα ή, ακόμα χειρότερα, αυξηθεί το φαινόμενο της λαθρεπιβίβασης (σήμερα φτάνει σε ποσοστό 20-25%), θα καταστεί αναπόφευκτο:
- Να ακριβύνει περαιτέρω η τιμή των εισιτηρίων, για να αναπληρωθεί η ζημιά από τους λαθρεπιβάτες.
- Να περιοριστούν ή και να περικοπούν δρομολόγια, με αποτέλεσμα την αύξηση της σαρδελλοποίησης που μας υποτιμά ως ανθρώπους.
- Και το χειρότερο όλων, να παραχωρηθούν τα ΜΜΜ σε ιδιώτες και τότε θα δούμε όλοι τι θα πει αύξηση της τιμής του εισιτηρίου.
Και σε τελική ανάλυση, ποιος περιμένετε, βρε καλά μου παιδιά του “δεν πληρώνω, δεν πληρώνω”, να πληρώσει, αντί για σας, το αντίτιμο για τις υπηρεσίες που εσείς χρησιμοποιείτε;
---------------------
Προσθήκη:
Ήδη έγινε γνωστό ότι το Δημόσιο ανέλαβε να πληρώσει τα χρέη του ΟΑΣΑ προς τις Τράπεζες που φτάνουν τα 2,82 δις ευρώ. Μην πληρώνετε λοιπόν εσείς τώρα εισιτήριο, για να πληρώσουν αύριο οι φορολογούμενοι πολλαπλάσιο ποσό.

Πηγή: http://meropbird.blogspot.com/
1 Φεβρουαρίου 2011


Φωτογραφική σύνθεση: Κώστας Σισκάκης -«ξέφτια»